Zakłada się, że małe i średnie przedsiębiorstwa produkcyjne w Unii Europejskiej, chcąc utrzymać swoje konkurencyjne pozycje na rynku, muszą stać się bardziej elastycznymi, kreatywnymi, sprawnymi, ekologicznymi i otwartymi na budowanie relacji wewnętrznych i zewnętrznych organizacjami, które wykorzystują najnowsze techniki wytwarzania i rozwiązania cyfrowe. W tym kontekście opracowano pojęcie „Fabryka przyszłości”.
Czym jest fabryka przyszłości? W dużym uproszczeniu to fabryka, w której wszystkie procesy są analizowane i kontrolowane na bieżąco w czasie rzeczywistym a proces decyzyjny wspierany jest przez zautomatyzowane systemy informatyczne przetwarzające duże zbiory danych na język czytelny dla osób decyzyjnych. Fabryka przyszłości to miejsce, w którym wszystkie mozolne i nieergonomiczne prace wykonywane są przez maszyny (w tym roboty i coboty). To również miejsce, w którym każdy pracownik ma realny wpływ na swoją pracę a jego kreatywność i wkład w rozwój przedsiębiorstwa są cenione. Należy więc pamiętać, że fabryka przyszłości opiera się nie tylko na rozwoju firmy w aspekcie technologicznym, lecz również w kontekście organizacyjnym i procesowym. W związku z tym, by skutecznie wesprzeć firmę na drodze transformacji w kierunku fabryki przyszłości, konieczne jest zrozumienie przesłanek stojących za dotychczasowym funkcjonowaniem danego przedsiębiorstwa oraz motywów określających powód zmiany.
„Wiele środkowoeuropejskich firm produkcyjnych pilnie poszukuje wskazówek i wsparcia w transformacji w kierunku Przemysłu 4.0. Często znajdują one wsparcie ze strony Instytucji Otoczenia Biznesu (IOB), które starają się przekonać kierownictwo MŚP do rozpoczęcia dyskusji na temat procesów zmian P4.0. Projekt Interreg CE Boost4BSO , realizowany przez konsorcjum ośmiu partnerów z sześciu krajów zakłada wsparcie dla IOB w obszarze Przemysłu 4.0, aby lepiej radziły sobie z usługami wsparcia firm MŚP w obrębie transformacji przemysłowej i cyfrowej” – mówi Łukasz Górecki, Dyrektor Klastra Silesia Automotive & Advanced Manufacturing (SA&AM), a zarazem Koordynator projektu ze strony Klastra. Etapy projektu Boost4BSO umożliwiają Partnerom, działającym w różnych krajach, osiągnąć efekt kuli śnieżnej, czyli zwielokrotnienia i rozszerzenia oddziaływania projektu i wypracowanych rozwiązań.
Rysunek 1 – Cele i etapy projektu
Aktualnie w projekcie Klaster SA&AM, koordynowany przez Katowicką SSE, realizuje pilotażową usługę doradczą wspierającą MŚP w opracowaniu planów działań Przemysłu 4.0. Jej zakres dla każdego MŚP obejmuje:
1. ocenę dojrzałości cyfrowej,
2. opracowanie planu rozwoju i/lub modelu biznesowego w kontekście transformacji cyfrowej,
3. opracowanie Planu Działania dla transformacji cyfrowej.
Rysunek 2 – Zakres pilotażowej usługi doradczej
„Usługa pilotażowa realizowana jest na zasadzie pomocy publicznej w ramach pomocy de minimis. Podczas polskiego naboru MŚP do usługi pilotażowej (nabór zakończony 26.10.2021), wybrane zostały 4 przedsiębiorstwa, w tym 2 firmy będące członkami Klastra SA&AM, które są odbiorcami usługi” – dodaje Ewa Dudzic-Widera, Manager ds. Projektów Klastra SA&AM.
Wybrane firmy są małymi i średnimi przedsiębiorstwami działającymi w różnych sektorach. Każde z nich zrealizowało w ostatnich 3 latach działania związane z Przemysłem 4.0 oraz rozważa w przyszłości projekty/inwestycje związane z wdrażaniem usprawnień i rozwiązań Przemysłu 4.0. W ramach zaangażowania w usługę pilotażową, w/w przedsiębiorstwa przechodzą przez ustrukturyzowany proces doradztwa składający się ze spotkań warsztatowych umożliwiających zespołowi SA&AM szczegółową analizę kontekstu firmy, produktów, usług i systemu organizacyjnego w celu zapewnienia odpowiedniej realizacji działań (Rysunek 3). Podczas wykonywania usługi brany jest pod uwagę indywidualny kontekst działania Usługobiorcy a przygotowywany Plan Działania dla transformacji cyfrowej jest dopasowany do możliwości i oczekiwań każdej z firm.
Rysunek 3 – Etapy usługi pilotażowej
Jako zespół SA&AM, jesteśmy na półmetku realizacji działań pilotażowych w firmach MŚP. Podobny zakres działań został zrealizowany dla pozostałych 26 MŚP zaangażowanych w usługę pilotażową świadczoną przez Partnerów Projektu Boost4BSO z Austrii, Włoch, Chorwacji, Czech i Niemiec. Szczegółowe informacje na temat projektu można znaleźć na jego oficjalnej stronie (https://www.interreg-central.eu/Content.Node/Boost4BSO.html) oraz stronie Klastra SA&AM (https://www.silesia-automotive.pl/boost4bso-3437).
Instytucje Otoczenia Biznesu, które chcą poznać zagadnienia, dobre praktyki i narzędzia umożliwiające efektywne wsparcie MŚP na różnych poziomach transformacji Przemysłu 4.0 mogą zapoznać się z videorelacją (https://www.youtube.com/playlist?list=PLBKZNqKoS5dqvc_HR-1srzcCr35zX-uMX) oraz materiałami poszkoleniowymi (https://www.boost4bso.eu/knowledge-exchange) z cyklu szkoleń, które Konsorcjum Projektu Boost4BSO realizowało w 2021 roku. Cykl składał się z 4 wydarzeń online w języku angielskim: Industry 4.0 opportunity assessment, Understanding I4.0 technology implications, Understanding I4.0 business implications, Design of Industry 4.0 Transformation Roadmap, które zaprojektowane były jako odzwierciedlenie procesu doradczego IOB prowadzącego MŚP w transformacji cyfrowej.
Z kolej przedsiębiorców, którzy chcą przeprowadzić transformację cyfrową z wykorzystaniem technologii Przemysłu 4.0 lub rozważają zmianę modelu biznesu i wdrożenie inteligentnych produktów z wykorzystaniem technologii cyfrowych zapraszamy do skorzystania z usług szkoleniowych, doradczych i demonstracyjnych oferowanych przez Hub Innowacji Cyfrowych Silesia Smart Systems (https://www.silesiasmartsystems.pl), koordynowany przez Katowicką SSE. W ramach Silesia Smart Systems, zespół klastra SA&AM stosuje praktyczne podejście i dopasowuje swoje usługi do konkretnych potrzeb klientów. Firmy, które chcą zapoznać się z różnymi aspektami cyfryzacji i korzyściami płynącymi z transformacji cyfrowej zapraszamy do skorzystania z praktycznych warsztatów „My Cyfrowi” organizowanych cyklicznie przez Klaster SA&AM. Dla klientów, którzy potrzebują ustrukturyzowanej koncepcji transformacji cyfrowej, tworzymy plan działań transformacji cyfrowej, na podstawie którego klient zbuduje przedsiębiorstwo przyszłości. Dzięki współpracy z dostawcami i integratorami, zrzeszonymi w Klastrze SA&AM, przedsiębiorcy mogą w łatwy sposób zapoznać się z potencjalnymi partnerami, z którymi mogą podjąć współpracę na etapie wdrożenia procesu transformacji cyfrowej.
Ewa Dudzic-Widera – Manager ds. Projektów Klastra SA&AM
[1] Projekt Boost4BSO, finansowany jest w ramach Programu INTERREG Central Europe na podstawie umowy nr CR1644. Budżet projektu wynosi 972.160 Euro (w tym dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w wysokości 793.470 Euro), a czas trwania projektu to 04/2020 – 03/2022.
