Ponad 120 firm i już ponad 20 tys. pracowników tworzy jedną z najsilniejszych inteligentnych specjalizacji województwa podkarpackiego. Ma ona w regionie wysoki udział w produkcji sprzedanej przemysłu. Niemal 65 proc. przychodu osiąga ze sprzedaży eksportowej. Przoduje również pod względem inwestycji w innowacje – dziś stawiając głównie na zeroemisyjną produkcję oraz coraz lżejsze i wytrzymałe materiały. Oczkiem w głowie jest kształcenie kadr. Przedsiębiorcy skupieni w branżowym klastrze zainicjowali projekt Podkarpacka Akademia Motoryzacji – Innowacyjne Szkolnictwo Zawodowe i współtworzą programy nauczania dla nowych zawodów, jakich będzie potrzebowała motoryzacja przyszłości.
Wg raportów z 2018 roku motoryzację w regionie reprezentowały 122 firmy, zatrudniające ponad 21 tys. osób, jej przychody ze sprzedaży wyniosły 12 mld zł i w przeważającej części pochodziły z eksportu. – Podkarpacka motoryzacja to silna branża – ma potencjał mierzony nie tylko liczbą przedsiębiorstw, ale również jakościowy, związany z wiedzą, rozwojem, innowacjami. Długie tradycje tej specjalizacji sięgają czasów przedwojennego Centralnego Okręgu Przemysłowego. W latach 90. XX wieku pojawiły się nowe fabryki – inwestycje dużych międzynarodowych firm. To wpłynęło na rozwój firm świadczących dla nich usługi i umocniło podkarpacki rynek motoryzacyjny. Opracowanie Regionalnej Strategii Rozwoju Województwa Podkarpackiego i wpisanie motoryzacji na listę inteligentnych specjalizacji zmotywowało przedsiębiorstwa do współpracy – zauważa Ryszard Jania, prezes Wschodniego Sojuszu Motoryzacyjnego, jednej z trzech organizacji, obok Polskiej Grupy Motoryzacyjnej i Klastra Przemysłowo-Naukowego Ziemia Sanocka, które jednoczą branżę.
Polska Grupa Motoryzacyjna – Krajowy Klaster Kluczowy, z siedzibą w Sędziszowie Młp. zrzesza ok. 60 fabryk z polskim kapitałem, w tym ok. 20 z Podkarpacia. – Wśród nich są znane podkarpackie marki, jak PZL SĘDZISZÓW produkujący filtry samochodowe, FA KROSNO dostawca sprężyn gazowych, i jeden z największych polskich producentów motoryzacyjnych – SANOK RUBBER COMPANY – lider w produkcji wyrobów gumowych. Elementy układów hamulcowych wytwarza UNION PARTS, elementy zawieszenia – PELMET, wyroby z tworzyw sztucznych – SPLAST, SIEROSŁAWSKI GROUP i GUMAT, materiały eksploatacyjne – IMPOL, a obróbką metalu zajmuje się firma ZPH J. TARAPATA. Są też firmy inżynierskie, jak CADWAY AUTOMOTIVE, informatyczne, np. INFOSOFTWARE, jak i startupy – np. NOWAK INNOVATIONS. Odbiorców znajdują one zarówno w gronie producentów pojazdów, jak i na rynku części zamiennych – wymienia Bartosz Mielecki, dyrektor zarządzający PGM.
Przemysł motoryzacyjny, zarówno na gruncie badań naukowych, jak i w działalności dydaktycznej, wspiera Politechnika Rzeszowska, prowadząc studia inżynierskie i magisterskie na kierunkach: inżynieria środków transportu, mechanika i budowa maszyn ze specjalnością „pojazdy samochodowe”, transport oraz elektromobilność. Okazję do rozwoju motoryzacyjnej pasji stwarzają także koła naukowe. W jednym z nich studenci stworzyli wyjątkową konstrukcji bolid wyścigowy i mogą pochwalić się wieloma sukcesami w corocznych międzynarodowych zawodach Formuły Student. – Na Wydziale Budowy Maszyn i Lotnictwa funkcjonują jednostki organizacyjne, laboratoria badawcze, ukierunkowane i ściśle specjalizujące się m.in. właśnie w problematyce motoryzacyjnej. W Katedrze Pojazdów Samochodowych i Inżynierii Transportu prowadzone są prace naukowe nad rozwojem konstrukcji i technologii pojazdów czy też wykorzystaniem alternatywnych i ekologicznych paliw i źródeł energii w transporcie. Realizowane są badania eksperymentalne i symulacyjne w zakresie oddziaływań środków transportu drogowego i procesów transportowych na środowisko naturalne i bezpieczeństwo w ruchu drogowym oraz badania wzajemnych interakcji w systemie kierowca-pojazd-otoczenie. Doskonale wyposażone laboratoria badawcze pozwalają na realizację prac naukowo-badawczych zgodnie z wymogami norm europejskich i światowych – wymienia dr hab. inż. Paweł Woś, prof. PRz, kierownik Katedry Pojazdów Samochodowych i Inżynierii Transportu na Wydziale Budowy Maszyn i Lotnictwa PRz.
Bartosz Mielecki potwierdza, że branża motoryzacyjna, przoduje pod względem inwestycji w innowacje: – Prawie każda firma z PGM prowadzi w jakimś zakresie prace badawczo-rozwojowe. Ważna jest dla nas współpraca m.in. z Siecią Badawczą Łukasiewicz, do której należy prawie 40 instytutów naukowych z całej Polski.
Zobowiązani przez Komisję Europejską przedsiębiorcy dążą również do osiągnięcia zeroemisyjności w całym procesie produkcji pojazdów. Dlatego jedna z najbardziej innowacyjnych podkarpackich firm – SPLAST – postawiła przy fabryce dużą farmę fotowoltaiczną, która pozwala jej obniżyć do zera emisję CO2. – Motoryzacja pozostaje jedną z najważniejszych gałęzi gospodarki na świecie. To przemysł przyszłości, który stale się rozwija, co wymusza innowacje i inwestycje, jest bodźcem dla postępu technologicznego. Dla województwa podkarpackiego, który uczynił motoryzację jedną ze swoich inteligentnych specjalizacji, to bardzo obiecujące prognozy – podsumowuje Bartosz Mielecki.
Cały artykuł dostępny na: biznesistyl.pl/biznes/nowe-technologie
